Arjen Verwer
In het realiseren van organisatiedoelstellingen gaat het nooit alleen om de inhoud, maar minstens zoveel om de mensen die de doelstellingen samen moeten verwezenlijken. Daarom verbindt Summiteers de inhoud altijd met persoonlijke ontwikkeling van teamleden. Daarbij maakt het adviesbureau onder meer gebruik van een ‘leerdoelkarikatuur’. Zo ook bij Mirjam van der Esch, manager marketing bij ANWB. Ze vertelt hoe de bijzondere methode haar heeft geholpen om haar valkuilen te vermijden.
Het afgelopen jaar hielp Summiteers ANWB Zakelijk bij de ontwikkeling van de Visie op de bediening van fabrikanten & importeurs. “Zulke grote strategische vraagstukken komen niet zo vaak op je pad”, begint Mirjam van der Esch. “Daardoor word je inhoudelijk uitgedaagd, maar je loopt ook eerder tegen je persoonlijke uitdagingen aan.”
Om die persoonlijke uitdagingen te vertalen naar een helder leerdoel wordt gebruikgemaakt van de leerdoelkarikatuur, die – zoals de naam al verklapt – een overdrijving bevat van de eigenschappen van jezelf waar je graag aan wil werken.
“Mijn leerdoelkarikatuur was ‘de doe-het-zelver’”, vertelt Van der Esch. “Dat is iemand die weinig delegeert. En als ze wel delegeert vaak zonder juiste of duidelijke instructies. Maar tegelijkertijd is ze ook erg secuur, perfectionistisch en veeleisend. Het is iemand die niet in controle is en een time-managementprobleem heeft.”
Uiteraard is dit nogal dik aangezet – “jullie denken nu waarschijnlijk: jeetje wat was jij voor een figuur?” – maar dat is precies het idee van de leerdoelkarikatuur: door de overdrijving krijg je heel helder waar je valkuilen zitten, en welke hinder je daarvan ondervindt in je werk én privé.
Van der Esch loopt vooral tegen haar leerdoel aan op het moment dat ze het overzicht niet meer heeft. “Ik krijg daar een aantal mindere trekjes bij: ik word kortaf, ga zeggen dat ik het druk heb of dat ik dingen niet afkrijg, krijg een scherp randje en ben sneller geïrriteerd. Bovendien reageer ik dan óf niet óf pas laat op mails. Dit is makkelijk te herkennen, omdat ik normaal heel gestructureerd ben.”
“Ik heb het als leerdoel gekozen, omdat ik ervan overtuigd was dat er een moment zou komen dat het me niet meer overkomt, zolang ik er voldoende aandacht aan blijf besteden”, legt ze uit.
Dit deed Van der Esch het afgelopen jaar met haar Accountability Partner bij ANWB, met wie ze elke week contact had over de ontwikkelingen op hun leerdoelen. Daarnaast werden ook binnen het projectteam ieders leerdoelen besproken. “Op die manier kregen we ook direct de mogelijkheid om elkaar te helpen en beter te leren kennen. Zo kunnen collega’s ook herkennen wanneer ik niet in controle ben en me daarmee confronteren.”
In dat kader heeft ze ook opgeschreven hoe collega’s haar dan kunnen helpen. “Vraag me bijvoorbeeld eens of ik hulp nodig heb, of help me in een gesprek om te relativeren en uit te zoomen. Je mag me ook gewoon aanspreken door bijvoorbeeld te zeggen: ‘Je reageert zo fel, heb je alles wel onder controle of heb je ergens hulp bij nodig?’”
Inmiddels ervaart Van der Esch al dat het ontwikkelproces zijn vruchten begint af te werpen. “Het ontwijken van mijn valkuilen begint met alles planbaar maken, dat is voor mij de basis. Het heeft me geholpen dat ik het nu via een methodiek aangepakt heb, waardoor ik mezelf er continu op heb geattendeerd. Nu doe ik elke week een check in mijn agenda waarbij ik vier weken vooruitkijk wat voor een weken er aan het ontstaan zijn qua werkdruk.”
“De leerdoelkarikatuur maakt het heel beeldend voor jezelf hoe het ook alweer werkt en heeft me gedwongen om georganiseerder te worden.”
“Het gaat me nu makkelijker af om af en toe iets uit handen te geven aan collega’s. Zij herkennen dit ook als onderdeel van mijn leerdoel, waardoor er vaker aangeboden wordt om iets over te nemen waar dat nodig is. Het was voor mij niet natuurlijk om zomaar iets uit handen te geven, dat is iets wat ik wel heb geleerd.”
Het planbaar maken van haar taken helpt bovendien niet alleen op werk, maar ook thuis. “Ik ben ook gewoon nog moeder, waarbij ik in de avond af en toe wat leuks wil doen. Nu zet ik vooruit al blokken in mijn agenda – écht een aanrader. Zo heb ik tegen die tijd veel ruimte om dingen uit te werken en dat is heel fijn. Bovendien ben ik thuis leuker en gezellig, en weten we beter van elkaar wanneer we ’s avonds soms nog even door moeten en wanneer niet.”
Bij het behalen van dit resultaat speelde de leerdoelkarikatuur een belangrijke rol. “Die maakt het heel beeldend voor jezelf hoe het ook alweer werkt en heeft me gedwongen om georganiseerder te worden. Ik heb bijvoorbeeld met mijn collega’s op een rij gezet welke vragen ze mij moeten stellen tijdens elk overleg dat we hebben. Dit ging onder andere over hoeveel mails er nog in mijn inbox zaten: alles boven de 100 is voor mij al alarmerend. Ik ruim altijd alles op, waardoor mijn mailbox ongeveer gelijk staat aan mijn to do-lijst.”
Voordat Van der Esch met het concept leerdoelkarikatuur en Accountability Partnership in aanraking kwam probeerde ze ook wel stappen te maken, maar dat bleek in de praktijk lastig. “Ik kreeg wel input van collega’s en managers over hoe zij het deden in het verleden, maar dan moest ik er zelf een invulling en opvolging aan geven. Er was dan weinig controle op de effectiviteit hiervan.”
“Ik kan echt zeggen dat het er zowel op werk als thuis duidelijk beter op is geworden!”
Dankzij de begeleiding van Summiteers was dit nu wel het geval. “In de eerste fase hebben we regelmatig uurtjes gehad om te kijken: ‘Waar sta je nou?’ Zij faciliteerden een aantal groepssessies waarin we onze leerdoelen presenteerden en verkenden, karikaturen uitwerkten en sloten aan bij de eerste paar accountability partnership-overleggen.”
“Vervolgens bleef Summiteers dit met ons opvolgen zodat iedereen ermee aan de slag gaat en er een ritme ontstaat. ‘Hoe gaat het met de accountability checks?’ ‘Spreken jullie elkaar wel?’ ‘Is je leerdoel nog actueel?’ Nu we verder zijn in het proces neemt Summiteers nog regelmatig contact met me op om te kijken hoe het ervoor staat. Het is een fijn idee dat iemand naast mijzelf en mijn Accountability Partner bezig is met hoe het met me gaat.”
Door alle aandacht voor persoonlijke ontwikkeling zou je wellicht bijna vergeten dat Summiteers door ANWB aan boord werd gehaald voor een strategisch vraagstuk. Van der Esch benadrukt dat de twee echter nauw met elkaar verbonden zijn, en dat het gezamenlijk werken aan ieders persoonlijke leerdoelen ook de samenwerking binnen de strategische opgave naar een hoger niveau heeft getild.
“We hebben moeten leren dat we aandacht blijven houden voor elkaar en elkaars leerdoelen tijdens deze drukke periode”, legt ze uit. “Niet iedereen werkt op dezelfde manier, stress beïnvloedt de één niet op dezelfde manier als de ander. Uiteindelijk heeft het ervoor gezorgd dat de samenwerking binnen het projectteam meer begripvol en met minder grote hobbels op gang is gekomen.”
Op basis van het onderlinge vertrouwen dat zo ontstond werd ook opener en helderder gecommuniceerd. “En tegelijkertijd leer je ook je collega’s veel beter kennen”, voegt Van der Esch toe. “Je snapt waarom dingen soms lopen zoals ze lopen. Ik heb het idee dat het vooral vervelend is wanneer je iemand niet goed genoeg kunt doorgronden. Deze manier van werken leert je om te begrijpen waarom iemand op een bepaalde manier reageert of handelt.”
En ook haar kinderen zijn zeer te spreken over de resultaten. “Ze zien eindelijk hun moeder weer”, zegt ze met een knipoog. “En het is ook nog eens gezellig. Ik kan echt zeggen dat het er zowel op werk als thuis duidelijk beter op is geworden!”
.png)
